Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çöpler Altın Madeni sahasında meydana gelen toprak kaymasında 9 işçi hayatını kaybetmişti. Anagold Madencilik 8 ay sonra yaptığı açıklamayla işçileri, işten çıkartacağını duyurdu.
İlk etapta bin 900 işçi için çalışma başlatıldı. Şirkette taşeron olarak çalışan işçiler önce maden sahasına alınmadı ardından işten çıkarma kararları uygulanmaya başladı.
Erzincan İdare Mahkemesi’nin Anagold Madencilik’e ait Çöpler Altın Madeni’nin 9 Ağustos’ta Çevresel Etki Değerlendirme Raporunu iptal ettiği ortaya çıktı. Sözcüden Deniz Gez’in haberine göre, Mahkeme kararında, İnşaat mühendisliği, Halk Sağlığı, Maden Mühendisliği, Ziraat Mühendisliği, Biyoloji Mühendisliği, Jeoloji Mühendisliği Çevre Mühendisliği, Orman Mühendisliği, Jeoloji, Hidrojeoloji, Kimya, Şehir ve Bölge Planlama ve Meteoroloji alanlarında bilirkişi raporlarına yer verdi.
ÇEVRE İZİN VE LİSANS BELGESİ İPTAL EDİLDİ
Erzincan İdare Mahkemesi kararında, “Maden sahasında yığın liç sahasında bulunan malzemenin liç sahasının doğu yönünde bulunan Sabırlı Deresi tarafına ve batısında bulunan ocak sahası tarafına doğru aktığı ve işletme adına düzenlenmiş Çevre İzin ve Lisans Belgesine esas koşulları ile Maden Atığı Depolama Tesisi/Yığın Liçi Onay Belgesi koşullarının ortadan kalktığı tespit edilmiş olup Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği’nin 14. maddesi hükümleri çerçevesinde bahse konu Çevre İzin ve Lisans Belgesi iptal edilmiştir.” denildi.
Ayrıca Cumhuriyet Başsavcılığı’nın soruşturmasına dikkat çekildi. Yürütülen adli soruşturma kapsamında alınan nihai bilirkişi raporunda “Kasten veya taksirle çevreyi kirletme” suçundan, müdahil şirketin ve bir kısım şirket yöneticileri ile yetkililerinin aslikusurlu olarak değerlendirildiği görülmüştür” diyerek dava sürecine vurgu yapıldı.
Şirket 9 Ağustos’ta açıklanan ÇED iptal kararının ardından bölgede maden araması yapamayacağı için ilk etapta bin 900 işçiyi işten çıkarma kararı aldı.
Bilirkişi raporunda eksikler şöyle sıralandı;
“Erzincan İdare Mahkemesi, İnşaat Mühendisliği açısından bölgenin fay hatları üzerinde bulunduğuna dikkat çekti. Böyle bir tesis için deprem performans raporunun olmamasının eksiklik olduğuna.
Maden mühendisliği açısından, Çöpler Komplenks Madeni 2. kapasite artışı ve Flotasyon Tesisi Projesi için verilen “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararının uygun olmadığına.
Jeofizik mühendisi açısından, İliç’in hemen batısında yer alan Divriği fayının ÇED raporunda dikkate alınmadığına,
Raporlarda yeterince özen gösterilmediğine, yer altı yapısının belirlenmesine yönelik yapılan Jeofizik ölçümlerinin olduğu bölümlerde bir çok yazım hatalarının mevcut olmasına, Jeofizik parametre ile jeolojik terimlerin kullanılmasında hataların bulunmasına, bu nedenlerle “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” raporuna uygun olmadığına.
Çevre mühendisliği açısından, 2021 yılı ve sonrasında verilen analiz sonuçlarında parametrelerin örnekleme noktalarına göre farklılık göstermekle birlikte sınır değerleri aştığı tespit edildiğine, toprak kalitesi açısından analiz sonuçlarına göre bazı parametrelerde sınır değerlerin aşıldığına, bu nedenlerle heyelan sonrası alınan numunelerde yükselen bir eğilime sahip olduğu ve çevresel açıdan uzun dönemde risk teşkil edeceği değerlendirildiğine.
Orman mühendisliği açısından, kesilen ağaçların yerine beş katı kadar ağaç dikileceği ve bu şekilde oluşacak zararın bertaraf edilebileceği, bu bağlamda zararın bertarafı için alınan önlemlerin yeterli olacağı kanaatine varıldığına.
“ÇED RAPORU UYUMLU DEĞİL”
Jeoloji mühendisliği açısından, projenin yer aldığı bölge, deprem, heyelan, su baskını ve çığ gibi doğal afetlerin meydana gelme potansiyeli yüksek olduğuna, u tür afetlerin can kayıplarına neden olma ihtimali de çok yüksek olduğuna.
Hidroenerji açısından, Karasu Nehrine doğru olması ve bu nehri beslemesi ve işletme sahasının Karasu Nehri beslenme havzasında olması sebepleriyle, mevcut durum ve kapasite artışının yeraltı suyunu, dolayısıyla Karasu Nehrini kirleteceğine.
Şehir ve bölge planlaması açısından, yığın liçi tesisinin Fırat Nehri’ne ve Çöpler Köyü’ne çok yakın konumda bulunması Sabırlı Deresi’nin Fırat Nehrini besleyen dere yatakları üzerinde yer alması nedenleriyle, ÇED Raporunun bu yönlerden uygun olmadığına karar verildi.”
